Kto i na jakich zasadach dziedziczy mienie zabużańskie?

Kwestia dziedziczenia mienia zabużańskiego jest tematem, który budzi wiele emocji i kontrowersji wśród potomków Polaków, którzy zostali wysiedleni z Kresów Wschodnich po II wojnie światowej. Mienie zabużańskie to majątek pozostawiony przez osoby wysiedlone z terytoriów przyłączonych do Związku Radzieckiego na mocy porozumień zawartych podczas konferencji jałtańskiej w 1945 roku. W niniejszym artykule omówimy, kto i na jakich zasadach może ubiegać się o odzyskanie tego majątku oraz jakie są perspektywy powodzenia takich roszczeń.

Podstawy prawne dziedziczenia mienia zabużańskiego

Podstawą prawną dla roszczeń związanych z mieniem zabużańskim jest ustawa z dnia 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu utraty mienia pozostawionego poza granicami obecnego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 169, poz. 1418). Ustawa ta wprowadza możliwość ubiegania się o rekompensatę za utracone mienie przez osoby, które spełniają określone warunki.

Kto może ubiegać się o rekompensatę za mienie zabużańskie

Zgodnie z ustawą o rekompensacie, prawo do ubiegania się o rekompensatę za utracone mienie przysługuje osobom, które spełniają łącznie następujące warunki (art. 3 ust. 2 ustawy):

a) są obywatelami polskimi,

b) są spadkobiercami osoby, która utraciła mienie na rzecz Skarbu Państwa lub innego podmiotu na terytorium przyłączonym do Związku Radzieckiego,

c) nie zrzekły się prawa do rekompensaty na rzecz innych świadczeń,

d) złożyły wniosek o rekompensatę w terminie określonym w ustawie.

Warto zaznaczyć, że prawo do rekompensaty przysługuje również małżonkowi oraz dzieciom osoby uprawnionej, którzy nie są obywatelami polskimi, pod warunkiem, że spełniają pozostałe wymienione wyżej warunki.

Jakie są szanse na odzyskanie mienia zabużańskiego

Niestety, perspektywy odzyskania mienia zabużańskiego przez osoby uprawnione są ograniczone. Ustawa o rekompensacie przewiduje bowiem, że wysokość rekompensaty nie może przekroczyć 20% wartości utraconego mienia (art. 9 ust. 2 ustawy). Ponadto, w praktyce wiele osób napotyka trudności z udokumentowaniem swojego prawa do mienia zabużańskiego, ze względu na brak dostępu do archiwów znajdujących się na terytorium byłego Związku Radzieckiego.